Máy kích điện hay là một thiết bị dùng để chuyển đổi dòng điện một chiều DC từ bình ắc quy thành dòng điện xoay chiều AC 220V hoặc 380/3phase. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều bộ kích điện với chủng loại và xuất xứ khác nhau, chủ yếu nhập từ Trung Quốc hoặc do các nhà máy Việt Nam nhập linh kiện về lắp ráp.
Việc tìm kiếm một thiết bị có khả năng chuyển đổi từ nguồn DC thành AC nghe có vẻ đơn giản nhưng khi bạn thực sự muốn mua một sản phẩm phù hợp với nhu cầu của gia đình mình thì lại gặp phải rất nhiều khó khăn trong lựa chọn. Vậy làm thế nào để chọn được bộ kích điện đúng với mục đích và giá trị sử dụng?
Các loại kích điện phổ biến
Bộ kích điện chia thành 2 loại chính : Loại sóng sin chuẩn (pure sine wave) và loại sóng mô phỏng hình sin (Modified sine wave or square wave). Bộ kích điện sin chuẩn tạo ra dòng điện giống hệt hoặc đôi khi tốt hơn dòng điện từ điện lưới quốc gia. Dòng điện khi đo trên máy hiện sóng sẽ thấy tín hiệu ra dạng sóng sin mịn. Bộ kích điện mô phỏng hình sin tạo ra dòng điện có dạng sóng vuông hoặc sóng răng cưa khi đo tín hiệu trên máy hiện sóng, loại này hiện đang phổ biến trên thị trường.
Máy kích điện sin chuẩn đo trên máy hiện sóng
Dạng sóng máy kích điện sin mô phỏng đi trên máy
Hầu hết các thiết bị điện gia dụng đều chạy tốt với một trong hai loại trên. Nếu bạn chỉ có nhu cầu thắp sáng đèn, bộ xạc cho điện thoại di động hoặc lò nướng thì bộ kích điện mô phỏng hình sin có thể đáp ứng tốt nhu cầu này. Nhưng nếu bạn sử dụng các thiết bị điện – điện tử có hiệu suất cao hoặc có động cơ thì bắt buộc phải sử dụng bộ kích điện sin chuẩn.
Trên thực tế bộ kích điện (inverter) dạng mô phỏng hình sin hoặc sóng vuông được dùng để chiếu sáng,các thiết bị tải điện trở như nồi cơm , ấm điện, bàn là, xạc điện thoại di động, các thiết bị dùng nguồn xung như ti vi , máy tính…Loại này có kích thước khá nhỏ. Nếu bạn chỉ cần thắp sáng thì loại này hoàn toàn có thể đáp ứng được. Về cơ bản thiết bị dạng này chất lượng cũng đảm bảo, nhưng khi người mua không nắm được nguyên lý hoạt động nên mua về sử dụng cho các thiết bị gia dụng trong gia đình, dẫn tới cháy thiết bị từ đó nảy sinh tâm lý cho đó là hàng kém chất lượng.
Lựa chọn máy kích điện theo nhu cầu sử dụng
Mục đích sử dụng sản phẩm cho thiết bị là một yếu tố rất quan trọng. Như phân tích ở trên, để chạy được cho các thiết bị điện gia dụng trong gia đìnhcó động cơ các bạn phải chọn Bộ kích điện sin chuẩn. Mách nhỏ các bạn một mẹo để kiểm tra đó có phải là sin chuẩn hay không. Bạn sử dụng bộ kích điện bất kỳ để chạy cho quạt, nếu thấy tiếng động cơ kêu gằn, đặt tay lên thân máy thấy nóng. Chạy khoảng được 15 phút bạn bật công tắc để chuyển từ số nhỏ lên số to hoặc ngược lại sẽ thấy có hiện tượng hỏng quạt thì đó chính là bộ kích điện mô phỏng hình sin hoặc sóng vuông.
Tiếp theo người mua phải lựa chọn ắc quy : ắc quy hiện tại trên thị trường chia làm 3 loại chính : ắc quy nước, ắc quy kín khí và ắc quy khô (ắc quy viễn thông). Về cơ bản các loại ắc quy đều có chức năng là tích điện nhưng hiệu suất cao nhất là ắc quy khô (giá thành cao). Điện dung của ắc quy được tính bằng ămpe/ giờ (Ah). Ắc quy càng lớn thì số Ah càng lớn và càng dùng được lâu. Ở nông thôn, thời gian mất điện dài, phải dùng loại ắc quy ôtô lớn từ 100Ah tới 200Ah mới phù hợp. Khi mua bộ kích bạn phải chú ý tới dòng không tải. Nếu dòng không tải cao sẽ dẫn đến ắc quy bị cạn rất nhanh, các cực nạp hay bị chai và dẫn tới hỏng bình ắc quy.
Lựa chọn theo công suất sử dụng
Bộ kích điện sin chuẩn hiện nay có nhiều công suất để bạn chọn lựa từ 500W tới 3000W. Tùy theo các thiết bị mà bạn cần sử dụng khi mất điện mà chọn loại có công suất phù hợp. Bộ kích điện khi dùng phải đi kèm một bình ắc quy. Tuổi thọ của ắc quy thường chỉ được 3 – 4 năm thì hỏng. Khi sử dụng, người tiêu dùng nên căn cứ vào công suất sử dụng điện trong gia đình để mua bình ắc quy phù hợp. Bởi thời gian sử dụng lâu hay nhanh phụ thuộc vào dung lượng ắc quy và tổng công suất tải, không phụ thuộc vào công suất của bộ lưu điện. Ví dụ, dùng khoảng 200W với ắc quy 100Ah có thể chạy liên tục khoảng 10 giờ.
Lưu ý khi sử dụng máy kích điện
Khi dùng bộ kích điện, người tiêu dùng phải đặt tại vị trí thoáng mát, tránh các nơi ẩm ướt hoặc dễ cháy. Người tiêu dùng tuyệt đối không được nối đầu ra 220V của bộ kích điện với hệ thống điện lưới toàn nhà. Tránh trường hợp cắm ngược vào nguồn điện, khi có điện lưới dập cầu dao gây chập cháy vì điện xông ngược vào máy. Dùng đúng công suất của máy, không được dùng quá tải. Khi chúng ta dùng nhiều giờ liên tục thì chỉ nên dùng tối đa trong khoảng 80% công suất máy.